* işaretli yorumlar bana aittir. Eksik ya da yanlışlarım olabilir.
" Zor yolları sona erdirdik; yakınlarımıza yolu kolaylaştırdık." Mevlana. Mesnevi. 3.defter 2941. beyit
not: * işaretli yorumlar blog yazarına aittir.
(Mesnevi çevirileri Prof.Dr. Adnan Karaismailoğlu'nun Mesnevi çevirisinden alınmıştır. Tırnak içindeki beyitler dışındaki yorum ve yazılar, beyitlerin bende oluşturduğu duygu ve düşüncelerdir. )
Mesnevi 728. beyit : " İncil'de o peygamber öncüsü, safa denizi Mustafa'nın adı vardı. Dış özellikleri ve şekli bahsi vardı. Onun kafirlerle savaşması, orucu ve yiyişi anılmaktaydı."
Başka beyitlerde bir yahudi vezir olarak tanımladığı birinin, hiristiyanlara farklı farklı yazılmış sahte inciller vererek onların arasına ayrılık , anlaşmazlık sokması anlatılıyor.
" İsa düşmanlardan kurtulmak için sıçradı, o sıçrama onu dördüncü göğe götürdü." Mesnevi. 1. defter. 2787. beyit
Nisa158. "Tam aksine, Allah onu kendisine yükseltti. Allah Azîz’dir, Hakîm’dir."
" Ey soğuk kişi! Sıcak ol, sıcaklık erişsin. Sertlikle anlaş, yumuşaklık erişsin." Mevlana Celaleddin-i Rumi . Mesnevi İkinci defter 2997.beyit
" Öyleyse bil ki, asılların aslı olan gerçeklerde farklar ve bölümler vardır." Mevlana Celaleddin-i Rumi MEsnevi . İkinci defter 3008. beyit.
" Bu kainatın dışında da senin hükümdarlığında olan yüz bin alem var! Şu alem, onlara nispetle bir kıl kadardır! O okyanusa nispetle bir sürahidir bu kainat." Sultan Veled (Mevlananın Oğlu). Veledname.
" Bu dünya ruhların mekanı değil, onların mekanı mekan ötesidir, mekansızlıktır. Bu dünya bedenlerin otağıdır, ruhlarımızın otağı ise cennettir. Bizim bu dünya ile ne alakamız olabilir? Bizler öte aleme aitiz. Biz buraya geçici olarak davet edildik. Burada devamlı kalacağımızı sanma! Sonunda buradan gideceğiz ve sevgili ile buluşacağız." Sultan Veled (Mevlana'nın oğlu). Veledname. * otağı : büyük çadır
" Senin yapıp ettiklerin senin cennetindir, bunu iyi bil! Cennet senden doğar. " Sultan Veled ( Veledname )
" Madem sultan değilsin, yönetilen halk ol. Madem kaptan değilsin, kendin sürme." Mevlana . Mesnevi. 2. defter 3440. beyit.
" Gönül sahibi olan kişi ufuklarda görünmez olanın, kendisi için hazır bulunduğunu bilir." Mevlana. Mesnevi. 2. defter 3596.beyit
" Bu dünya ve sakinleri dağılır; o dünya ve yolcuları ise süreklidir. Bu dünya ve aşıkları kesiktir/fanidir; o alem halkı kalıcı ve bir aradadır." Mesnevi. 3. defter 30. -31.beyitler
Ruhsal alemde, zamansızlık var deniyor. Bu bilgi Mesnevide de var.
" Hak nurunun bulunduğu mekansızlık aleminde geçmiş, gelecek ve şu an nerden var ? Geçmiş ve gelecek sana göredir; her ikisi bir şeydir, sanırsın ki ikidir." Mesnevi. 3. defter. 1151.-1152. beyitler.
" Görünüşte ayakta duran bu dünya için peygamber, uyananın rüyası" dedi.
MEsnevi. MEvlana. 3.defter 1729.beyit.
İnsan olmayı iyi tahlil etmek gerek. Peygamberler dahi ümitsizliğe düşmüş. Ümitsizliğe düştüğünüz için utanmayın ama O'na sığının. İnsan, tamamlaması gerekenlerle var olan bir varlık. Mevlana'nın dediği gibi " Deniz ortasında oturmuş olsam da, testideki suya da arzu duymadayım."
" Dış gözü kör, görünen pisliği görmez; iç gözü kör, sır pislikleri görmez."
Mevlana. Mesnevi. 3. defter 2090. beyit.
" KArınca da canını Allah'tan alır, Hz.Süleyman da." Sultan Veled. Veledname.
" Şehvetini yerine getirince kanadın dökülür; topal olursun ve o hayal senden kaçar." MEvlana. Mesnevi. 3.defter 2135. beyit
" Ey imam! Tekbirin anlamı budur: " Ey Allah'ım! Biz senin önünde kurban olduk. Kurban keserken Allahu ekber diyorsun; öldürülecek nefsi boğazlamada da aynı şekilde dersin." Mesnevi. Mevlana. 3. defter. 2142-2143. beyitler
" Dostum! Merdivenin basamakları vardır. Birinci basamaktan sonrakine basarak çıkmak gerekir. Herkes daha kamil olmanın yolunu arar, onun için kendisinden daha kamil olanın önünde saygıyla eğilir.
Mertebece üstün kişi senin için, bir çeşit sultandır, o aydır, sende yıldız. Sen farkında olmasanda onun müridisin. " Sultan Veled ( Veledname)
" Gönül, Allah'ın baktığı yerdir." Mevlana. Mesnevi. 3. defter. 2268.beyit
Sen ne olursa olsun, nerede olursan ol, O'nun yasalarına uygun davran !
" Halkın yanında bunun bizzat değeri yoksa da, senin katında parlak bir kandildir." Mesnevi. Mevlana. 3. defter 2374. beyit.
"Öz arayanın, kabuktan yüz usanmışlığı vardır." Mevlana. Mesnevi. 3.defter. 2528.beyit
Madde'nin değil, maneviyatın peşindeyiz. Kabuğa değil, meyveye talibiz... Kabuk/madde dişlerimizi döktü bizi çiğneyemez hale getirdi. Meyve/maneviyet yumuşaktı ağımızda unutulmaz tat bıraktı.
" Şu fani dünyada beden bir kaç günlüğüne ödünç alınmıştır." Sultan Veled (Veledname)
" Okyanus için dalga nedir ki ? " Sultan Veled (Veledname)
Mesnevide , Hz.İsa'nın ahmaklardan bir dağın tepesine koşarak kaçması hikaye edilir. Biri İsa'nın peşinden koşup sorar : " Ey kerem sahibi bu tarafa kimden dolayı kaçıyorsun ? " İsa " Ahmaktan kaçıyorum. O duayı ve en ulu adı, sağıra köre okudum iyileşti. Kayadan oyulmuş dağa okudum yarıldı. Ölü bedene okudum canlandı. Ahmağın gönlüne onu yüzbinlerce defa okudum şifa olmadı. Ahmağın hastalığı Allah'ın kahrıdır; kahır, hastalık ve körlük değildir; belaya tutulmaktır o."
☀️" Yolun evet. Fakat merhalelerin hayır." İki tür yolculuk vardır. Biri Allah'a , diğeri Allah'ta. Allah'a kadar ki güzergahın bir sonu vardır, zira o kendinin ve dünyanın dışına geçiştir. Fakat Hakk'a vardığında, Allah'ın ilminde, Allah'ın sırlarında ve Allah'ı tanımada ilerlersin. Buna ise son yoktur." Hz. Burhaneddin Muhakkık
" Akıl bu düyanın mimarıdır, aşksa bu pazarın yıkıcısıdır. Akıl perdelerin sayısını arttırır, aşk perdelerin ötesine dalar. Akıl üstad olmak hevesindedir, aşksa talebe olma arzusu taşır." Sultan Veled ( Veledname)
Bazen insanlar anlamaz. Anlamak istemez. Nefisleri, akıl ve gönüllerini perdeler. Öyle ki, ışık karanlıklarını artırır.
" Allah , gazap perdesini görevlendirdiği için bu kandil o gözün karanlığını artırdı." Mevlâna. Mesnevi. 3. defter 2754.beyit
" Yılan kuyruğuna yılan başı yaraşır." MEvlana
" Avcı sürekli yemler döküyor; yem açıkta ama hile gizli."
Mevlana. Mesnevi. 3.defter. 2857.beyit
" Aşağılık kötülerin huyu budur. Sen iyilik edince, kötülük eder. Nefsini bu sabırla iki büklüm et; zira kötüdür ve iyilik ona uymaz." MEvlana. MEsnevi. 3.defter. 2976.beyit
" Saf olmayan insanlara belalar da Allah'tan gelir. Başka bir şeye de layık değillerdir onlar." Sultan Veled (veledname)
" Erkeğin sadakati, kadının sadakatinden az olmamalı." Mevlana. Mesnevi. 3.defter 3127.beyit
" Açıklama ve söze layık değilsen söyleyenin sözü seni görür ve uyur." Mevlana. Mesnevi. 3.defter. 3206. beyit.
" Allah'ın kendisini koruduğu kişiyi, kuş ve balık gözetir." Mevlana. Mesnevi. 3.defter 3236.beyit.
" İbret ve uyanıklığı Hak'tan iste; kitaptan, söz, harf ve dudaktan değil." Mevlâna. Mesnevi. 3. defter.
" İlahi takdirle kaybettiklerinin, seni beladan satın aldığını kesin olarak bil." Mevlâna. Mesnevi. 3. defter. 3259.beyit
" Dünyada bu övgü, aferin ve takdir iradeyle ve uyanıklığı korumayla olur." Mevlana. Mesnevi. 3. defter. 3295. beyit.
" Yıldızlardan söz eden körsün ve yıldızlardan mahrumsun."
" Veliler güneşi gözetir."
" Musa dedi : " Ey oğul! Ok yaydan çıktı; onun tekrar başa geri gelmesi adet değildir." 3374.beyit. 3. defter
"Musa'nın öğüdünü dinlemezsen, küstahlık yaparsan kendini çelik kılıca vurursun. Kılıç senin canından utanmaz ey birader. Bu kader senindir senin. " 3380. 3.defter
" Ne kadar büyük olursa olsun bir kaya, en basit bir yakuttan daha az değerlidir." Sultan Veled. Veledname
NEDEN DEĞİŞİM BİRDEN GELMEZ ?
" Bu yeryüzü ve gökler Allah tarafından altı güne kadar yavaşça yaratıldı." Mesnevi. Mevlana.3.defter 3499.beyit
" Yoksa "ol der olur" sıfatı olan Allah, yeryüzünü ve feleği yaratmaya kadirdir." 3500.beyit
" Bu yavaşlık, isteğin yavaşça ve aksamasız olması gerektiğini sana öğretmek içindir." 3505.beyit
" Bu yavaşlıktan ikbal ve sevinç doğar. Bu yavaşlık yumurtadır., talih de kuşlar." 3507
" Aynı şekilde ölüme hep beraber gideriz; yarısı hüsran içindedir, bir yarısı padişahız"3515
" İnat eden ve atı ateş hendeğinden sıçrayan Türk'e ne mutlu ! Atı öyle şahlandırır ki gökyüzünün zirvesine yönelir. "
III .defter/3612. - 3613. beyitler.
" Varlık içinde hakkın sırrını ve zatını anlamak ve görmekten daha uzak ne vardır ? "
Mesnevi III. Defter - 3651. beyit
" Şİmdi sana açılan olaylar, önceden yine sana imkansız görünmüyor muydu ? "
Mesnevi. III.Defter 3655.beyit
" Ey kardeşim, bil ki, her akıl sırları anlayıp kavrayamaz !" Sultan Veled. Veledname
" Hırslarından bir zaman kurtulmaları için gece, bir rahmet hazinesi gibi ortaya çıkar." III.Defter. Mesnevi.
" İyice elenmiş az badem, acıyla karışmış çokluktan daha iyidir." 3. defter 4023. beyit. MEsnevi.
" Acı ve tatlı badem ses çıkarışta aynıdır; noksanlık gönüllerinin aynı olmamasındandır." ııı.defter, 4024. beyit.
" Ey oğul ! Bu taze zehrin yeşerdiği ovada panzehir de yeşermiştir. " III.defter, 4074. beyit.
Sultan Veled, şu an dünyada olup biten şeytani olayları şu sözüyle bence ortaya koymuş : " Akıl akılla birleşirse yüce bilgiler ortaya konur. Fakat nefis nefisle bir araya gelince, haince hileler düzülür."
Her hilenin açığa çıktığı bir gün olur ! O günleri göreceğiz..
NEDEN DÜNYADA BU KADAR AZAP ÇEKİYORUZ ?
Mesnevi'de kaynatılan bir nohutun hikayesi vardır. Nohut ateşten, sıcaktan şikayet eder. Evin hanımı kevgir vurup " Seni kötü gördüğüm için kaynatmıyorum; bilakis senin zevk ve tat alman için kaynatıyorum. Gıda olman, cana karışman için yapıyorum. Bu imtihan seni aşağılamak için değildir." Mesnevi . III.defter 4160.beyit...
" Şu dünya hayatı sadece birkaç gün sürer ve ruhlar topu topu tek bir nefese ( bir nefes daha alıp alamamaya) bağlıdır! İnsanın hayatı işte o son derece narin ve kırılgan olan nefese tutunmaktadır." Sultan Veled
" Ey inatçı! O ipin bir suçu yok; çünkü senin yukarıya doğru sevdan yoktu."
Mesnevi. ııı.defter 4209.beyit
" Ey kalpleri bulunmayan boş davullar! Can bayramından kısmetiniz, sopa darbesi oldu." Mesnevi. ııı.defter 4345.beyit
" İki kandilin çanağı birbirine bitişik değildir; fakat ışıkları yayılışta karışır." MEsnevi. ııı.defter 4390. beyit.
" Rızkı açık olan helva yer; parmakları uzun olan değil." MEvlana. MEsnevi. 3. defter, 4530. beyit
not: rızık, hem maddi ham manevi olur.
" Kendini bilen, derununu arı tutan ve gönlüyle meşgul olan canlara ne mutlu ! " *derun: iç, gönül, iç âlemin derinlikleri. Sultan Veled - Veledname
* bana ruhu ispat et. bedenden fazlası olduğumuzu...
" Beden canla hareket eder. Sen canı görmüyorsun, fakat bedenin hareket etmesiyle canı bil."
Mesnevi - dördüncü defter 154. beyit
" Bilgi apaçık görmek gibi olur mu hiç ? " Mevlâna
*Sezgi'nin getirdiği gönül bilgisi bazen o kadar güçlüdür ki, aklın bilgisinin zerre değeri yoktur...
" Doğruluk makamından başkasında bir an durma." Mevlâna
*Mesnevi orada durur. İnsanlığa hediyedir. Cahiller okumaz. Arayanlar içindeki hazineleri bilir. Cahiller ona söver, arayanlar över.
" Dünyada her şey, bir şey çeker. KAfirlik kafiri; doğru yol doğru yolda olanı çeker." Mevlâna
" Ey balık! Sona bak, oltaya bak; kötü boğazlılık, sonu gören gözünü bağladı. İki gözle önce ve sonrayı gör; Haydi! Lanetli şeytan gibi tek gözlü olma. "
" cENNETİN RAHMETTEN SEKİZ KAPISI VARDIR. eY OĞUL ! O YEDİDEN BİRİ TÖVBE KAPISIDIR. o HEPSİ BAZEN AÇIK BAZEN KAPALIDIR; AMA O TÖVBE KAPISI HEP AÇIKTIR." mESNEVİ - rUMİ
MAddenin araç, maneviyatın amaç olduğunu bilen kişi , yaşlılığı ve ölümü Rumi'nin şu benzetmesi ile karşılar: " Ölümü ararsın, fakat hastalık aczinden değil; bilakis evin harabe oluşunda define görürsün. O zaman eline kazma alırsın, düşünmeksizin eve vurursun. Çünkü evi, defineye engel görürsün; bu bir daneyi yüz harmana engel görürsün." Mesnevi
harman : *biçildikten sonra bir düzlük üzerine yayılan tahıl demetlerinin üzerinden döven geçirilerek tanelerinin başaklarından ayrılması işi.
" Haydi ! Ey gönül ! Her sarhoşlukta gururlanma. İsa, Hak sarhoşudur; eşekse arpa sarhoşu." MEsnevi
" Çünkü onun ışığı, ateşin cinsinden değildir; ışık arayan gerçekte ateşin zıddıdır." Mesnevi.
" Haman'a istekliysen, Haman'a mensupsun; Musa'ya istekliysen Allah'a mensupsun."
Mevlana diyor ki : " Manaların suretlere üstün gelmesi için çalış".
Yani madde araçtır, maneviyat amaçtır.
" Allahın zatına kadar hünerde ve güçte elin üstünde el vardır."
" Dünya uyuyanın rüyası gibidir; uyuyan kişi bunun sürekli olduğunu sanır. Sonuçta ansızın ecel sabahı doğar, zan ve hile karanlığından kurtulur. Kalış mekanını ve yerini görünce, o üzüntülerinden dolayı kendisini gülme tutar. Rüyada/dünyada iyi ve kötü gördüğün her şey, mahşer günü birer birer belli olacak... Neticede bu yaptığın, bu rüyada kötü yapmak olduğunu ve senin için yorumu bulunmadığını sanmayasın." Mesnevi. Mevlana. 4.defter. 3653. beyitten itibaren.
" Bundan dolayı Mustafa bize ' Allah'ın zatı hakkında araştırma yapmayınız ' diye vasiyet etti. Zatı hakkında düşünülen şey gerçekte zatına bakış değildir.... Allah'a kadar yüzbinlerce perde bulunmaktadır." Mesnevi. Mevlana. 4. defter. 3699. beyitten itibaren..
" Bu fani kervansarayı kalıcı yurttan ayrı bil." Mevlana
" Senin, kazan ve ateş bilgin yoksa alevden ne kazan kalır, ne aş."
*: Şayet Kur'an, onu okuyan her bilince göre farklı söz söylemeseydi, Mesnevi'de bu kadar inci bulunmazdı.
.. devam edecek
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.